De risico's van het niet hebben van een samenlevingscontract

Wij horen regelmatig dat mensen al jarenlang samenwonen zonder samenlevingscontract. Elke keer dat ik dat hoor, schrik ik weer een beetje. Er zijn namelijk best risico’s aan verbonden. Voor samenwonende stellen is namelijk in de wet weinig geregeld: al woon je vijftig jaar samen, op grond van de wet zijn jullie niet elkaars erfgenamen. Dit betekent bijvoorbeeld dat wanneer een van de partners komt te overlijden, de langstlevende partner niets erft. Al het bezit – inclusief huis, inboedel, auto en banktegoeden – van jouw overleden partner komt zijn of haar kinderen of familie toe. Door een notarieel samenlevingscontract op te stellen, met een verblijvingsbeding, kun je dat voor gezamenlijke goederen voorkomen. Je wil er misschien liever niet over nadenken, maar dit voorbeeld illustreert wel hoe verstandig het is. Een overlijden van je geliefde is op zich al verdrietig genoeg. Als je dan ook nog eens niets hebt vastgelegd over jullie relatie, dan kan het zomaar zijn dat je – naast al het verdriet – ook nog eens met hele vervelende praktische gevolgen komt te zitten.

Wat staat er in een samenlevingscontract?

In een samenlevingscontract regelen jullie dus afspraken over de gezamenlijke goederen, zoals de inboedel en het huis. Zo kun je onder andere over een gemeenschappelijke woning vastleggen dat bij overlijden van een partner, de helft van het huis overgaat naar de langstlevende partner. Ook worden afspraken gemaakt over eventuele schulden die aan de gezamenlijke goederen zijn verbonden. Een samenlevingscontract biedt ook de mogelijkheid om afspraken te maken over jullie beider inleg in het huis. Als een van de partners meer eigen middelen heeft ingelegd dan de ander, kan er worden afgesproken dat hij of zij bij uit elkaar gaan of verkoop van het huis ook die extra inleg terugkrijgt. Daarnaast kun je afspraken maken over de inboedel. Delen jullie alles of zijn er spullen die altijd terug moeten naar een van de twee partners?

Pensioen

Iets anders wat waarschijnlijk nog ver van je bed lijkt, is het pensioen. Als samenwonende partners kom je niet automatisch in aanmerking voor het nabestaandenpensioen, zoals dat bij gehuwden en geregistreerd partners wel het geval is. Je moet elkaar aanmelden bij je pensioenuitvoerder en ook daarvoor is een notarieel samenlevingscontract nodig.

Soms is ook een testament nodig

Als er kinderen zijn, gezamenlijk of van een van beiden, dan is het verstandig om bovendien een testament op te stellen. Kinderen hebben namelijk volgens de wet recht op een legitieme portie: hun minimum aandeel in de nalatenschap van de ouders. Indien zij dit aandeel niet ontvangen bij het overlijden van hun ouder, kunnen zij daar een beroep op doen. In een testament kun je laten vastleggen dat de opeisbaarheid van dat aandeel wordt uitgesteld tot na het overlijden van de langstlevende partner. Zo voorkom je dat de partner die achterblijft in de financiële problemen komt. Naast het testament is daar een notarieel samenlevingscontract voor nodig. Daarnaast is een testament nodig om de niet-gemeenschappelijke (privé-) goederen bij overlijden na te kunnen laten aan een partner.

Fiscale voordelen van een samenlevingscontract

Een samenlevingscontract geeft ook fiscale voordelen. Wanneer je als partners zonder samenlevingscontract iets van elkaar erft, betaal je erfbelasting in het hoogste tarief en is er slechts een lage vrijstelling. Met een notarieel samenlevingscontract wordt de termijn verkort van vijf jaar naar zes maanden voordat partners fiscaal gelijk worden gesteld aan echtgenoten. Dit maakt een groot verschil in de erfbelasting voor de vrijstelling en tarieven die daarbij horen. Het aangaan van een notarieel samenlevingscontract heeft ook tot gevolg dat jullie fiscaal partners worden. Dit kan fiscaal voordeel opleveren door het verdelen van inkomsten en aftrekposten.

Nieuwsgierig?

Het opstellen van een samenlevingscontract is dus erg belangrijk als je gaat samenwonen. Het geeft zekerheid en voorkomt problemen bij overlijden of als je besluit uit elkaar te gaan. Wij helpen graag bij het opstellen van een samenlevingscontract op maat. Neem gerust contact met ons op.